پیوندگرایی – Connectionism

پیوندگرایی – Connectionism

(نظریه شبکه های عصبی مصنوعی – Artificial Neural Networks)

ذهن چیست و چگونه کار می کند؟
در پاسخ به پرسش فوق در نیمه دوم قرن بیستم بر مبنای دو استعاره، دو نظام معرفتی و دو گونه هوش مصنوعی شکل گرفت:

۱. ذهن یک رایانه رقومی (یا ماشین تورینگ – Turing machines) است. این پاسخ، به نظریه محاسباتی ذهن (The computational theory of mind) انجامید که با نامهای شناخت گرایی (Cognitivism)، فرضیه زبان تفکر ( Language of thought hypothesis)، فرضیه نگرش های گزاره ای (Propositional attitude hypotheses)، و منتالس (Mentalese) نیز شناخته می شوند. در فلسفه ذهن این دیدگاه، کارکردگرایی (Functionalism) خوانده می شود. خلاصه این دیدگاه این است که ذهن، محاسبه، عملیات صوری، الگوریتم، یک نظام آکسیوماتیزه است. عملیاتی که بر بازنمایی های نمادین اِعمال می شود. این عملیات قابل شبیه سازی است.

۲. ذهن محصول مغز است. در نتیجه شبیه سازی عملی که مغز انجام می دهد هدف هوش مصنوعی می تواند قرار گیرد. مغز هم واحدها (units = نورون ها) و ارتباطات (Links) است. نتیجه این استعاره، نظریه پیوندگرایی یا شبکه های عصبی مصنوعی است.

بنابراین دو دیدگاه رقیب در هوش مصنوعی وجود دارد. نظریه محاسباتی که ذهن را یک نظام قیاسی استنتاجی می بیند که عملیات آن به زبان رقومی قابل ترجمه است. دیگری نظریه پیوند گرایی، که مبنای عمل ذهنی را همخوانی (Association) می خواند و تلاش دارد ساختار و کنش مغز را شبیه سازی کند. می توان نظریه محاسباتی را مدل افلاطونی دانش، و نظریه پیوندگرایی را مدل ارسطویی دانش قلمداد نمود نام های آشناتر عقل گرایی (Rationalism) دربرابر تجربه گرایی (Empiricism) است.

در نوشته های پیشین، نظریه محاسباتی، هر چند ناقص معرفی شد. به پیوست مقالات مربوط به پیوند گرایی ارائه می شود.